Waarom honden aan de lijn

Je kent het wel, dat uitgelaten gevoel als je met de hond op stap gaat. Heerlijk wandelen door het bos en de weide, op de dijk. Spelen met je hond, een stok gooien en samen rennen. Maar dan staat er plotseling weer zo’n bord: ‘Honden aan de lijn’! Hier mag je hond dus ook al niet los. Waar dan nog wel? En waarom mag het niet in een gebied van Natuurpunt?

Natuurpunt is een vereniging die verantwoordelijk is voor het behoud van de natuur in haar gebieden. Dat staat altijd voorop. Natuurpunt zorgt ervoor dat planten en dieren niet verdwijnen, zodat iedereen er van kan genieten. Maar niet iedereen wil hetzelfde van de natuur. Dat is lastig, want het is niet mogelijk om het alle mensen precies naar de zin te maken. Daarom zijn er afspraken en regels nodig. Een van die regels is ‘Honden aan de lijn’. Geen leuke regel, maar hij is wel nodig. Ook als je denkt dat je hond toch niets doet of wél goed luistert Alle honden hebben een jachtinstinct. Bij jachthonden is dat het sterkst ontwikkeld, maar andere honden hebben het ook. Als een hond wild ruikt, wordt dat instinct geprikkeld. De hond wil het dier dat hij ruikt opsporen: hij gaat er op af, uit nieuwsgierigheid, of om het te vangen. Bijna alle dieren in natuurterreinen zijn bang voor honden, ook voor honden die ‘niets doen’. Komt een hond te dicht in de buurt, dan schrikken de dieren op. De gevolgen zijn niet altijd goed te zien, maar ze zijn er wel. En ze kunnen heel vervelend zijn. Een paar voorbeelden. 

Vogels die op de grond of laag in de struiken broeden lopen gevaar bij loslopende honden. Als bijvoorbeeld weide- of watervogels een nestplaats zoeken of een nest bouwen, mogen ze niet te vaak worden verstoord.  Gebeurt dat toch, dan zoeken de vogels hun nestplaats elders, of trekken helemaal uit het terrein weg. Hebben ze al een nest, dan zullen ze opvliegen als er een hond te dicht in hun buurt komt. De eieren of jonge vogels in het nest zijn dan een gemakkelijke prooi voor andere dieren, zoals eksters, kraaien en meeuwen. Op die manier kan de vogelstand teruglopen.

De meeste vogels zoeken hun voedsel op de grond. Komt er een hond aan, dan kunnen ze alleen maar wegvliegen. Als ze dat te vaak moeten doen, vinden ze te weinig voedsel. De vogels trekken weg op zoek naar een rustiger plek. Ze kunnen echter ook verzwakken, waardoor ze sneller gevangen zullen worden, bijvoorbeeld door roofvogels of vossen. Bovendien leggen verzwakte vogels minder eieren. Gevolg: minder vogels. 

Water– en trekvogels gebruiken de graslanden en zandplaten in waterrijke gebieden vaak als vluchten rustplaats. Loslopende honden kunnen hier enorme groepen vogels tegelijk bedreigen. Gebeurt dat geregeld, dan zullen de vogels naar andere plaatsen uitwijken. Maar daar zijn de omstandigheden vaak ook niet ideaal. Daarbij verbruiken de vogels veel energie. Zonde, want die hebben ze hard nodig voor hun najaars– of voorjaarstrek naar verre oorden.

Van de kleine zoogdieren is vooral de haas het slachtoffer van honden. Hazen leven uitsluitend boven de grond en hebben geen hol om in weg te kruipen. Ze kunnen bij een achtervolging alleen overleven door harder dan de achtervolger te lopen. Zeker als er jongen zijn, zijn de gevolgen van verstoring vervelend. De ouderdieren raken hun jongen kwijt, ze kunnen ze niet meer verzorgen.

Ook reeën moeten niks van honden hebben.  Voor loslopende honden slaan ze op de vlucht, ook al lopen die ‘vrolijk’ blaffend en kwispelstaartend achter hen aan. Reeën raken snel in paniek. Ze kunnen weliswaar hard lopen, maar Vlaanderen is maar klein met overal wegen, prikkeldraad en hekken. Vaak lopen de dieren zich daar letterlijk op dood, of veroorzaken verkeersongelukken. En daar worden niet alleen de dieren het slachtoffer van.

Runderen en paarden zie je ook veel in de gebieden van Natuurpunt. Ook zij voelen zich gemakkelijk door honden opgejaagd. Omdat Galloway-koeien in een ver verleden gebruikt werden om kudden schapen te beschermen tegen wolven volgen ze ook nu nog soms hun instinct als een hond hun opjaagt. Ze omsingelen dan de hond en kunnen hem ernstig verwonden.

 Wandelaars en fietsers in natuurgebieden willen daar hun vrije tijd graag ontspannen doorbrengen. Velen hebben geen last van honden. Maar een deel van de mensen, onder wie ouderen en kinderen, is nu eenmaal bang voor honden. Men vindt het niet leuk als een hond enthousiast tegen ze opspringt, of luid blaffend achter de fiets aanrent. Natuurpunt wil zulke situaties voorkomen.

 Hondenpoep kan ook de nodige problemen opleveren.  Het is beslist niet fijn om hondenpoep aan je schoenen te krijgen en voor niemand eenvoudig om het er weer vanaf te schrapen Gebruik daarom steeds een poepzakje.

 Natuurpunt wil geen ‘hondje pesten’, laat staan hun bazen. Maar de vereniging komt wel voor de natuur op en voorkomt daarom zoveel mogelijk loslopende honden in haar terreinen. Er dreigt immers niet een enkele verstoring. In de vakanties, weekends en op mooie wandeldagen in de week komen er gemakkelijk veel te veel honden in de gebieden van Natuurpunt. En tegen soms tientallen dieren per dag kan geen vogel, geen haas, geen vos of ree op. Daarom is er de stelregel ‘Honden aan de lijn’ of in sommige extra kwetsbare stukken, ‘Verboden voor honden’.

De regel ‘Honden aan de lijn’ geldt voor alle honden, ook al zijn ze oud en sukkelen ze naast je voort. Het is praktisch onmogelijk om onderscheid te maken. Daarom geldt voor groot of klein, jong, lief, agressief, speels of een beetje sloom: in de gebieden van Natuurpunt mogen honden soms niet mee en anders aangelijnd. De medewerkers van Natuurpunt, zullen indien nodig, erop wijzen deze regel na te leven.