Natuur voor iedereen

Wim Dirckx

Bij Natuurpunt vinden we het belangrijk om zoveel mogelijk verschillende mensen te betrekken bij de natuur.

Door onze diverse activiteiten en initiatieven bieden we iedereen de kans om de natuur te ontdekken, te beschermen en ervan te genieten, ongeacht achtergrond of ervaring. Zo maken wij de natuur toegankelijk voor iedereen!

Inspiratie vanuit de Bezoekerscentra

De bezoekerscentra van Natuurpunt nemen initiatieven om zo veel mogelijk mensen te betrekken aan hun activiteiten. Hieronder zijn een aantal voorbeelden.

Bezoekerscentrum Schulensmeer

G-waterfundag ism OSM

Waarom:

Een sportdag voor G-sporters organiseren en omvormen tot een inclusieve G-Waterfundag.

Hoe:

Samenwerking met gemeenten
Ondersteuning door Sport Vlaanderen en Moev
Budgetten en financiering
Contacten met instellingen voor inschrijvingen

Wat:

300 mindervaliden nemen deel aan 20+ activiteiten
Gevarieerd aanbod op water & land: zeilen, strandspelen, tai chi, waterdiertjes pleziertjes, suppen, touwenparcours over de Demer,...
Praktische oplossingen zoals rolstoelliften voor zeilers, een rolstoelvaartuig en extra begeleiding.

Schulensmeer

Bezoekerscentrum Schulensmeer

Huiswerkgroep stad Halen & Snuit

Waarom:

Kwetsbare en anderstalige (gezinnen met) kinderen bereiken en betrekken bij natuur- en sportactiviteiten.

Hoe:

Organische groei via een vrijwilliger actief in zowel het Bezoekerscentrum als de huiswerkgroep.
Netwerk en bestaande structuren benutten om drempels te verlagen.

Wat:

Huiswerkgroep actief uitnodigen voor SNUIT-activiteiten en Wilde SNUITdagen.
Ondersteuning bieden, zoals transport om deelname te vergemakkelijken.
Warm onthaal met een vriendelijk en bekend gezicht voor een laagdrempelige en toegankelijke sfeer.

Schulensmeer

Bezoekerscentrum Vallei van het Merkske

Individuele inclusieprojecten

Waarom:

Vrijwilligerswerk aanbieden dat aansluit bij de behoeften en mogelijkheden van mensen die een maatgerichte aanpak nodig hebben.

Hoe:

Open houding ten opzichte van spontane vragen en individuele behoeften.
Flexibiliteit om vrijwilligerswerk aan te passen aan de persoon.

Wat:

Verkennend gesprek om samen een eerste inschatting te maken op basis van ervaring.
Dubbele meerwaarde: zowel voor de vrijwilliger als voor de organisatie.
Overleg met trekkende vrijwilligers om de vraag praktisch in te vullen en te realiseren.

Vallei van het Merkske

Bezoekerscentrum Vallei van het Merkske

Wombat

Waarom:

Toegankelijkheid van onze gebieden te versterken.

Hoe:

Samenwerking met Widar vzw, waar een geschikt hulpmiddel beschikbaar is.
Aanbod vermelden op de website om de drempel te verlagen.
Bij vragen actief doorverwijzen naar het bestaande aanbod.

Wat:

Eenvoudige reservering op aanvraag.
Bewustwording vergroten, aangezien het gebruik momenteel laag ligt.

Vallei van het Merkske

Bezoekerscentrum Hageven

Caffè Sospeso - de uitgestelde koffie

Waarom:

Niet iedereen heeft de financiële ruimte om een kopje koffie te kopen. Dit initiatief maakt het mogelijk om zonder drempels samen te genieten en biedt anderen een eenvoudige manier om iets hartverwarmends te delen.

Hoe:

Klanten kunnen een extra koffie kopen en deze “opsparen” voor iemand anders.
Koffiejetonnen in een glazen pot op de toog, zodat het zichtbaar en toegankelijk is.
Iedereen die een koffie niet kan betalen, kan discreet een jeton nemen en een gratis koffie bestellen.

Wat:

Duidelijke communicatie via een flyer in de menukaart en een affiche in de publieke ruimte.
Mogelijke promotie bij instanties zoals inloophuizen, OCMW, St. Vincentius en SAAMO om het initiatief bekend te maken.

Hageven

Bezoekerscentrum De Blankaart

Rolstoeltoegankelijk wandelpad

Waarom:

Het natuurgebied is momenteel moeilijk toegankelijk voor minder mobiele mensen of mensen met kinderwagens. De infrastructuur wordt verbeterd zodat iedereen de natuur op een comfortabele manier kan beleven.

Hoe:

Aanleggen van een effen ondergrond en brede wandelstroken die voor iedereen toegankelijk zijn.

Wat:

Plankenpaden met regelmatige verbredingen, zodat mensen elkaar gemakkelijk kunnen kruisen.
Ruim platform aan het einde van het pad om vlot te kunnen draaien en terugkeren.

Bezoekerscentrum De Watersnip

Slow walker wandelingen

Waarom:

Niet iedereen kan of wil lange afstanden of een hoog wandeltempo aan. Mensen met een fysieke beperking, ouderen en kleine kinderen hebben baat bij een tragere en kortere wandeling.

Hoe:

Ontstaan op vraag van een kennis met een fysieke beperking.
Een gids vinden die openstaat voor een rustiger tempo en aandacht voor detail.

Wat:

Korte afstanden, afgestemd op deelnemers.
Koppeling met Bioblitz (Insectenzomer) voor extra beleving.
Terugkerend aanbod, zodat dit een vast onderdeel van het programma wordt.

Pol de Ridder

Bezoekerscentrum De Watersnip

Natuurworkshops als naschoolse activiteit voor kinderen uit kwetsbare gezinnen

Waarom:

Kinderen uit kwetsbare gezinnen vinden vaak de weg niet naar het reguliere aanbod. In samenwerking met scholen en SAAMO wordt een laagdrempelig naschools programma aangeboden, gericht op natuurbeleving.

Hoe:

Samenwerking met SAAMO Limburg vzw om de juiste kinderen te bereiken.
Ondersteuning van gidsen, zowel tijdens als na de activiteiten.

Wat:

Korte natuurworkshops waarin kinderen spelenderwijs de natuur ontdekken.

De Watersnip

Bezoekerscentrum De Watersnip

Slaagkansen in onderwijs vergroten bij migrantenjongeren

Waarom:

Migrantenjongeren begeleiden bij talentontplooiing om hun slaagkansen in het onderwijs te vergroten.

Hoe:

Samenwerking met TALim (Talentenacademie Limburg) om gerichte ondersteuning te bieden.

Wat:

Motiverende workshops voor tieners vanaf het 5de leerjaar.

Bezoekerscentrum Landschap de Liereman

Groene zorg

Waarom:

Een toegankelijk groen aanbod creëren voor kwetsbare personen, zodat zij kunnen deelnemen aan natuuractiviteiten op hun eigen tempo en mogelijkheden.

Hoe:

Mogelijkheden in kaart brengen en integreren in bestaande activiteiten.
Samenwerken met vrijwilligersploegen binnen natuurbeheer.
Taken op maat, zoals soep maken, vogels voederen, lichte beheertaken,…

Wat:

Registratie als erkende zorgboerderij of zorginstelling om structurele ondersteuning te bieden.
Professionele begeleiding en ondersteuning voor kwetsbare deelnemers.

Landschap de Liereman

Bezoekerscentrum Landschap de Liereman

Taalstages voor anderstaligen via EduKempen

Waarom:

Anderstaligen een laagdrempelige werkomgeving bieden waarin ze Nederlands kunnen oefenen, hun taalvaardigheid verbeteren en zelfvertrouwen opbouwen.

Hoe:

Mogelijkheden voor taalstages in kaart brengen.
Startdag organiseren met informatie over vrijwilligerswerk (bv. helpen in de cafetaria).
Vast aantal uren vrijwilligerswerk inplannen, vaak in overleg met scholen.
Vrijwilligers stimuleren om Nederlands te spreken in plaats van Engels.

Wat:

Samenwerken met scholen in de buurt om taalstages op te zetten.
Afspraken opvolgen: uren inplannen, stageformulieren invullen, eindevaluaties organiseren.
Vacatures actief verspreiden waarin vrijwilligers expliciet worden uitgenodigd om hun Nederlands te oefenen.

Landschap de Liereman

Bezoekerscentrum Brugs Polderland

Diversiteitsactiviteiten in ontwikkeling

Waarom:

Bij de start van een nieuw Buurtcentrum moet informatie toegankelijk zijn voor verschillende doelgroepen.

Hoe:

Diversiteit in beleving: visuele, auditieve en tastbare elementen.
Duidelijk contrast, geen storende achtergronden, ondersteunende foto’s.
Toegankelijke huisstijl en apart drukwerk waar nodig.
QR-codes om teksten te laten voorlezen.

Wat:

Per ontwerp bewust stilstaan bij toegankelijkheidsdoelen.
Testtools inzetten om leesbaarheid en gebruiksvriendelijkheid te controleren.
Verschillende soorten vrijwilligers betrekken om inclusiviteit te garanderen.

Yannick Verbesselt

Bezoekerscentrum Kiewit

Snuit buitenpret voor iedereen

Waarom:

Zo veel mogelijk kinderen (met gezinnen) bereiken van de natuur te genieten met een laagdrempelig activiteit.

Hoe:

Verschillende Snuit-vrijwilligers zijn gepensioneerde leerkrachten uit het bijzonder onderwijs.
Zij hebben ervaring met de doelgroep en weten hoe hiermee om te gaan.

Wat:

Actieve promotie van Wilde Snuitdagen bij diverse organisaties (door onze stagiair).
Onderhouden van contact met organisaties naar aanleiding van de vele positieve reacties

Kiewit

Bezoekerscentrum Rivierenland

‘Samen de natuur in’ i.s.m. Ligo Mechelen

Waarom:

Een gemengde groep van anderstaligen en laaggeschoolde Nederlandstaligen betrekken bij natuurbeleving en het oefenen van Nederlands tijdens laagdrempelige activiteiten.

Hoe:

Samenwerking met trekkende vrijwilligers, Ligo, en Natuuracademie om een programma voor 10 namiddagen van maart tot juni op te stellen.
Gidsen zoeken die de uitdaging aangaan om met deelnemers die nog niet goed Nederlands begrijpen, op pad te gaan en de excursies vooral als natuurbelevingsactiviteiten in te richten.

Wat:

Voor 2025 een nieuw programma uitwerken met meer doe-activiteiten.
Gidsen vooraf samenbrengen voor briefing en evaluatie van de 2024-editie.
Afspraken opvolgen, materiaal voorzien, en feedback geven aan gidsen en deelnemers.

Rivierengebied

Initiatieven voor Nieuwkomers

Natuurpunt biedt met "Beleef de Natuur" een reeks van tien activiteiten aan, gericht op nieuwkomers. Deze activiteiten zijn laagdrempelig en belevingsgericht, met als doel de lokale natuur te ontdekken en de integratie te bevorderen.

Initiatief Buur en Natuur brengt nieuwkomers en natuurliefhebbers samen tijdens begeleide wandelingen in onze natuurgebieden. Deelnemers ontdekken de natuur, ontmoeten nieuwe mensen en gebruiken een wandelboekje met opdrachten.

Wim Dirckx

Beleef de Natuur

Natuurpunt Academie werkt samen met Ligo (Centra voor Basiseducatie) om diverse natuuractiviteiten te organiseren, zoals vogel- en zintuigenwandelingen, beheerwerken, bushcraft, pluk- en kookactiviteiten en gezamenlijke potlucks in de natuur.

Amal vzw

Buur en Natuur Gent

Natuurpunt Regio Gent en Amal vzw hebben dit project opgezet om anderstalige nieuwkomers en natuurliefhebbers samen te brengen tijdens natuurwandelingen. Deze wandelingen vinden 4 tot 5 keer per maand plaats, voornamelijk in natuurgebied de Bourgoyen. Soms worden ook andere natuurgebieden bezocht, zoals de Assels, Gentbrugse Meersen, Vinderhoutse Bossen of Damvallei.

Natuurpunt Turnhout

Buur en Natuur Turnhout

In Natuurpunt Turnhoutse Kempen worden educatieve activiteiten en beheerwerken georganiseerd met nieuwkomers, in samenwerking met het Agentschap. Er wordt ook maandelijks een culturentuin georganiseerd in samenwerking met Ligo.

Markvallei

Taal in het bos Markvallei

In de Markvallei worden wandelingen georganiseerd voor nieuwkomers, met een focus op het bevorderen van de taalvaardigheid in een natuurlijke omgeving. Deze activiteit, gericht op de Roemeense gemeenschap, biedt een kans om zowel de natuur te ervaren als de taal op een informele manier te oefenen, terwijl deelnemers samen het bos verkennen.

Natuurpunt Leuven

Nature for Expats in Leuven

Natuurpunt-vrijwilligers van Natuurpunt Leuven verzorgen een Engelstalige begeleide wandeling in het domein van Abdij Vlierbeek. Daarnaast werken zij samen met Refu-Interim om nieuwe vrijwilligers te betrekken bij beheerwerken.

Natuurpunt Oostkamp

Gegidste wandelingen met Oostkamp

Natuurpunt Oostkamp organiseert gegidste wandelingen in samenwerking met OKAN-klassen, een programma dat anderstalige nieuwkomers ondersteunt bij het leren van Nederlands.

Initiatieven voor Jongeren

Natuurpunt zet zich in om jongeren actief te betrekken bij natuurbehoud door hen mogelijkheden te bieden om kennis te maken met de natuur en eraan bij te dragen. Via initiatieven zoals Snuit biedt Natuurpunt jongeren een platform om hun interesse in de natuur te verdiepen en zich in te zetten voor lokale natuurprojecten.

Natuurpunt Dilbeek werkt steeds intensiever samen met het lokale asielcentrum, Fedasiel, waarbij er maandelijks 10-15 jongeren komen helpen met het beheer en geven ze aan ook beheerwerk te willen doen op andere locaties in het natuurgebied.

Wim Dirckx

Natuurpunt Knokke-Heist organiseert via vzw De Wip begeleide wandelingen voor kinderen, waarbij ze samen met een natuurgids de natuur ontdekken en meer leren over lokale flora en fauna.

Mechels Rivierengebied

Natuurpunt Mechels Rivierengebied organiseerde in samen werking met J@M het 'Vlindervinders en Mottenzotten'-weekend. Hier leren de deelnemers alles over vlinders en nachtvlinders. Ze spelen leerrijke vlinderspelletjes, maken smeer en gaan op avontuur om nachtvlinders te vangen.