ALARM! voor de natuur en de boeren

Op dit moment vergadert de Vlaamse Regering over de eisen van de Boerenbond/CD&V om de realisatie van natuur in de “niet-herbevestigde agrarische gebieden” niet meer mogelijk te maken. Dit is desastreus voor de natuur, het landschap en de samenleving. 

Indien deze logica in het verleden van toepassing was geweest, dan konden we een streep trekken door veel van onze Leuvense natuurgebieden.

• Het Wijgmaalbroek zou de helft kleiner zijn
• De Koeheide zou niet meer bestaan
• Dalemhof zou de dans deels ontspringen
• Veel van de natuurgebieden in de omliggende gemeenten zouden niet bestaan

Wat we nu zien is dat het dictaat van de straat aangevuurd en opgepookt wordt om een oneigenlijke agenda van een kleine groep landbouwers door te duwen. Nooit gedacht dat de Amerikaanse toestanden zo snel zouden overwaaien. Zo werd vrijdag het diensthoofd beleid van Natuurpunt belaagd met een bezoek van 60 tractoren die stro en voetzoekers gooiden in de voortuin van zijn woning. 

Het aanvallen van de natuur als afleidingsmanoeuvre van de diepe malaise in de landbouw is van de pot gerukt.

• Slechts 1,2% van de (60 jaar geleden!) afgebakende agrarische gebieden heeft een natuurbeheerplan, een luttele 0,2 % van de recent herbevestigde agrarische gebieden.
• 12% van het landbouwgebied is daarentegen in gebruik als paardenweide en dan is er ook nog de omzetting van landbouwgrond die veelal gaat naar industrie en woningbouw (zie hier voor meer onderbouwing).
• Van de agrarische gebieden die veranderden van gewestplanbestemming, ging er in de periode 2015-2019 slechts 3 procent naar natuur of bos bestemming.
• De oppervlakte in landbouwgebruik bleef de laatste jaren stabiel. Daartegenover staat dat er sinds 2003 al ruimtelijke doelstellingen zijn om meer natuur- en groengebied af te bakenen, waar maar weinig mee gebeurt.

De laatste 20 jaar leverde eenzelfde partij de minister van landbouw en die schiep het landbouwlandschap grotendeels verder naar het beeld van de Boerenbond met als resultaat de huidige situatie. Gevolgen: drinkwater vervuild met nitraat, de slechtste staat van de natuur in Europa en een gezondheidsprobleem. Daarbovenop kwamen er veel nieuwe boerderijen bij die eerder thuishoren op een industrieterrein dan op het platteland en zijn er steeds meer boeren die moeten overleven in plaats van trotse beheerder van het buitengebied te kunnen zijn.

Het gaat hem om de juiste balans. Momenteel is er niet echt voedsel te weinig in Europa. En dit terwijl we weten dat de gezondheidsimpact van het huidig landbouwmodel redelijk groot is. Zo verliezen we in Vlaanderen met zijn allen 15 maanden aan goede gezondheid en zijn er 6500 vroegtijdige overlijdens door fijn stof in Vlaanderen. Dit fijn stof is onder andere een gevolg van de ammoniakuitstoot van de landbouw. Daarnaast weten we dat natuur heilzaam werkt bij psychische aandoeningen, waaraan ondertussen 20% van de Vlaamse bevolking lijdt. 

Het model van natuurbeheer is bovendien een verdraagzaam model. Zo werd bv. in het Vlaams natuurdecreet opgenomen (als goede buur die de natuur wenst te zijn) dat de aanwezige natuurwaarden en het natuurbeheer in de agrarische gebieden (op het gewestplan), geen beperkingen of afstandsregels inhouden voor de landbouw. In de gewestplanbestemmingen Vlaams Ecologisch Netwerk (VEN) of de Europese  beschermde habitat- en vogelrichtlijngebieden is dit natuurlijk omgekeerd. 

We vragen CD&V, de Boerenbond en polariserende politici dan ook om de focus terug te brengen naar de kern van de zaak. Een deftig inkomen en respect voor de boeren en echte zekerheid van ondernemen. Dit gecombineerd met een bloeiende natuur waar mensen de rust vinden die ze nodig hebben en die oplossingen biedt tegen de klimaatverandering, die trouwens vooral de boeren hard treft. Is het niet zinvoller om daar samen werk van te maken dan om valse tegenstellingen te creëren zonder de grond van de zaak aan te pakken?

Laat van je horen, geef de natuur een stem! Praat erover, op café, met boeren en vrienden, wordt zelf ecologische boer, teken de petitie voor een hart voor de natuur, …!

Namens Natuurpunt Leuven,
Leen en Willem
co-voorzitters Natuurpunt Leuven 

Wil je hierover praten, mail gerust naar leuven@natuurpunt.be