Watermonsters en Natuurpunt Scheldeland

5.034 burgeronderzoekers
deden 5.772 bruikbare metingen
in 1.893 verschillende waterlopen in zo goed als elke Vlaamse gemeente
met in 300 waterlopen zelfs minstens 5 keer gemeten op verschillende plaatsen.
E. colibacterie als een kanarie in de koolmijn
Met de stalen werd de aanwezigheid van E. colibacterie gemeten. Of er veel of weinig van die bacterie in het water aanwezig is, bepaalt in grote mate of een waterloop veilig genoeg is om in te zwemmen.
Een aantal bevindingen op een rij
- Onze grote waterlopen zijn opmerkelijk schoon. In 43% zelfs gezond genoeg om in te zwemmen.
- De 46 bevaarbare waterlopen, zoals Albertkanaal, Bovenschelde, kanaal Gent-Oostende scoren met 87% zelfs erg goed.
- Ook de grootsteden zoals Gent, Antwerpen en Brugge stemmen hoopvol. De solide rioleringsinfrastructuur functioneert duidelijk ook goed bij droog weer.
- Echter in 42% van de geteste waterlopen is de kwaliteit slecht en dus niet gezond genoeg om iedereen veilig te laten zwemmen.
- De huishoudens kunnen – gezien de droogte waarin de metingen gebeurden – de enige bron zijn geweest voor de gemeten vervuiling.
- De oorzaak is onze slechte ruimtelijke ordening. 12% van alle huishoudens loost nog steeds ongezuiverd afvalwater.
- Lichtpunt! De stalen genomen in onze natuurgebieden leert dat water dat door natuurgebieden loopt, erna vaak properder is.
- Gezonde natuurgebieden bewijzen hun reinigend vermogen!
En wat met Scheldeland?

De waterkwaliteit van de Schelde is vandaag goed tot zelfs zeer goed – een opvallend verschil met de situatie in de jaren ’70.
Dat merk je ook aan het water in omliggende natuurgebieden zoals de Kalkense Meersen, het Donkmeer, de Gratiebossen en de Damvallei.
Hoewel deze gebieden vaak vervuild water binnenkrijgen, is de uitstroom richting onder andere de Schelde opvallend zuiverder.
In en rond de dorpen in de regio – zoals Laarne, Ten-Ede, Schellebelle, Serskamp en Massemen – is de waterkwaliteit daarentegen merkbaar slechter.
Ook hier is de lagere rioleringsgraad de boosdoener.
Conclusie voor Scheldeland
- De algemene tendensen en knelpunten die in Vlaanderen spelen buiten de stedelijke gebieden, zijn duidelijk ook van toepassing op het Scheldeland.
- Natuurgebieden spelen een essentiële rol in de natuurlijke zuivering van water – hun impact is merkbaar en waardevol.
- Het aansluiten van de laatste woningen op het rioleringsnet is duur, maar cruciaal om de waterkwaliteit verder te verbeteren. Vooral Laarne en Wetteren moeten hierin versneld stappen zetten: hun achterstand op vlak van rioleringsgraad vertaalt zich rechtstreeks in slechtere waterkwaliteit.
De resultaten voor Vlaanderen
Benieuwd naar de gemeten kwaliteit van waterlopen in jouw buurt? Of de rest van Vlaanderen?
Je vindt alle resultaten hier!
Ontvang nieuws over onze natuur en activiteiten rechtstreeks in je mailbox.
Abonneer je op onze nieuwsbrief