Afbeelding
Vliegend hert
Wouter Mertens

Vliegend hert en het belang van oude waarnemingen

10 jun 2025
Categorieën
Natuurbericht

Hoe een soort ervoor staat, is niet altijd zo gemakkelijk te achterhalen. Veel hangt af van een goed referentiekader, waar zou de soort kunnen voorkomen. De historische waarnemingen kunnen helpen om een beeld te vormen waar de soort recent verdwenen is. Van het vliegend hert zijn de oude waarnemingen nu ook toegevoegd aan waarnemingen.be.

Het vliegend hert is een iconische kever waarvan we weten waar die momenteel voorkomt nl. in Voeren en Vlaams-Brabant. Maar waar de soort historisch in Vlaanderen voorkwam is nog altijd niet zo duidelijk. Vaak is waarnemingen.be de referentie voor verspreidingsgegevens van soorten. Maar net de oude waarnemingen ontbreken hier, omdat de website pas sinds 2008 bestaat. 

Toevoegen historische gegevens aan waarnemingen.be

Het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) publiceerde recent alle verzamelde waarnemingen uit literatuur, collecties en getuigenissen op gbif.org en die gegevens zijn overgenomen in waarnemingen.be. Naast de waarnemingen van het INBO werden ook waarnemingen bijeengebracht door Leefmilieu Brussel, Département de l’Etude du milieu naturel et Agricole, Roger Cammaerts en de verschillende natuurhistorische musea in België. Hierdoor kan je nu op waarnemingen.be de gekende historische verspreiding zien.   

Wat weten we nu meer?

Entomologen (insectenkenners) verzamelden de kever vroeger in de omgeving van Brussel, Antwerpen en Luik. Het verdwijnen van de soort in Antwerpen en op vele plaatsen in de ruime regio rond Brussel is hierdoor goed gedocumenteerd. Maar voor de Kempen zijn er maar een handvol historische waarnemingen van de abdij van Postel. Maar recent was er een geloofwaardige getuigenis uit Turnhout uit 1965.  Het blijft dus onduidelijk in welke mate en tot hoe recent vliegend hert in de Kempen voorkwam.

Afbeelding
Kaart Vliegend hert
Waarnemingen.be
Deze kaart toont de verspreiding van Vliegend hert in België, 1850-1990.

Vliegende herten tellen

En de kever zelf, die is opnieuw begonnen aan zijn kort vliegseizoen. Hij vliegt maar enkele weken en daarna is het gedaan voor een jaar. De komende weken komen we dus ogen te kort om alle populaties op te volgen. Voor het vliegend hert bestaat namelijk een Vlaams meetnet. Daarvoor worden bij valavond tellingen uitgevoerd die 30 minuten duren. We zijn nog op zoek naar enkele vrijwilligers die in Voeren of Vlaams-Brabant, (liefst) wekelijks de vliegende herten willen tellen langs een vast transect. Aanmelden hiervoor kan via meetnetten.be.

En heb je nog oude waarnemingen van vliegend hert (en andere zeldzame of beschermde soorten), geef ze zeker nog in op waarnemingen.be. 

Tekst: Arno Thomaes (Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek)