Image
Grote glimworm - Vrouwtje - Elwin van der Kolk

Grote glimworm

Common glow-worm
Lampyris noctiluca
Glimwormen (Lampyridae)

De grote glimworm is een kever waarvan vooral het vrouwtje licht kan geven. Haar groene gloed zie je in juni en juli in graslanden en langs bosranden.

Grootte
Vrouwtje 10 - 20mm, mannetje tot 15mm
Gewicht
Enkele tientallen miligrammen
Levensverwachting

2 tot 3 jaar als larve, enkele weken als volwassen dier

Favoriete maaltijd

Huisjesslakken

Burgerlijke staat

Eén partner per voortplantingscyclus

Status
Algemeen
Woonplaats

In lage vegetatie, onder bladeren of tussen het gras

Verleiding

Bekend om haar lichtje waarmee het vrouwtje een mannetje lokt

Afkomst
Inheems

Hoe herken je de grote glimworm?

  • Groter dan de kleine glimworm

  • Vrouwtje lijkt op een rups, mannetje heeft vleugels

  • Vrouwtje is bruinzwart tot donkergrijs met een roze tekening en geheel zonder vleugels met brede lichtbanden, één in het 6e en één in het 7e achterlijfssegment, en daaronder twee naast elkaar gelegen lichtvlekjes in het voorlaatste 8e segment.

  • Mannetje is kleiner en vliegt. Hij is bruinzwart tot donkergrijs. Hij heeft dekschilden en vleugels, zeer grote ogen en een klein lichtorgaan in het voorlaatste segment dat bestaat uit twee naast elkaar gelegen lichtpuntjes die hij enkel aansteekt wanneer hij wordt gestoord.

In juni en juli zie je 's avonds kleine groene lichtjes oplichten boven het gras: dat zijn de vrouwtjes van de grote glimworm. Ze lijken op rupsjes en geven licht om een mannetje te lokken.

Grote glimworm - Mannetje - Elwin van der Kolk
Grote glimworm - Vrouwtje - Elwin van der Kolk
Grote glimworm - Larve - Elwin van der Kolk

De ietwat afgeplatte, rupsachtige larve (4-30mm) van de Gewone glimworm lijkt sterk op de volwassen vrouwelijke kever, maar heeft vaak gelige vlekken aan de rand van het lichaam. Ze leven tussen de vegetatie, mos, strooisel en dode bladeren.

Deze soort lijkt op

De larve van sommige aaskevers, zoals de stinkzwamaaskever (Oiceoptoma thoracicum), of Silpha tristis (foto hiernaast) lijken qua kleurenpatroon sterk op de larve van de grote glimworm en verwarring is mogelijk! Deze hebben echter geen platte, maar ietwat geronde rug en glanzende segmenten en de vorm van een zilvervisje, terwijl de Grote glimwormlarve mat gekleurd is, op de rug afgeplat en meer rupsachtig qua vorm en voortbeweging waarbij het achterste deel van het lichaam telkens wordt opgetrokken.

Hoe leeft de grote glimworm?

Wat eet de grote glimworm?

De larven van de grote glimworm zijn vraatzuchtige roofdieren. Ze jagen vooral op huisjesslakken, die ze verlammen met een beet en vervolgens leegzuigen. Volwassen dieren eten niet meer en leven enkel om zich voort te planten.

Afbeelding
Grote glimworm
Robert Canis

Hoe plant de grote glimworm zich voort?

In juni of juli klimt het vrouwtje 's avonds omhoog in het gras en laat haar lichtje branden om mannetjes aan te trekken. Na paring legt ze enkele tientallen eitjes. De larven overwinteren meerdere keren en leven 1 à 2 jaar voor ze verpoppen. Enkel het vrouwtje geeft licht. Het mannetje vliegt rond op zoek naar haar.

Icon
Icoon_Groot - Vergrootglas

Wist je dat?

  • Enkel het vrouwtje van de grote glimworm geeft opvallend licht

  • Haar lichtje is bioluminescent: zonder warmte geproduceerd

  • Het mannetje heeft een klein lichtorgaan dat hij enkel bij verstoring gebruikt

  • Larven kunnen ook licht geven, maar zwakker

  • Lichtvervuiling kan paargedrag ernstig verstoren

Hoeveel insecten kan jij digitaal vangen?

Insecten bestuiven onze planten, ruimen dood hout op en zijn voedsel voor andere dieren. Kortom, ze zijn de ware superhelden van onze natuur. Helaas slinkt het aantal insecten de laatste decennia zienderogen. Tijd dus voor actie! Daarom dagen we iedereen uit om tijdens de Insectenzomer, van 1 juni tot en met 31 augustus, zo veel mogelijk insecten digitaal te vangen met de app ObsIdentify. 

Doe mee met onze grote challenge

Waar vind je de grote glimworm?

De grote glimworm leeft in Vlaanderen in graslanden, bosranden, ruigten, bermen en vochtige tuinen zonder verlichting. Ook in andere delen van Europa komt de soort voor. Ze houdt van structuurrijke, vochtige gebieden met voldoende schuilplaatsen en slakken.

Bekijk deze soort op waarnemingen.be

Komt deze soort veel voor?

De grote glimworm is de meest verspreide glimworm in Vlaanderen, maar komt niet overal voor. Ze wordt vooral in juni en juli gezien op donkere plaatsen met ruige vegetatie. Door lichtvervuiling en verdwijning van geschikt habitat gaat de soort achteruit.

Icon
Icoon_Groot - Verleiding

Help de grote glimworm

Glimwormentijd

Vanaf juni begint de magische tijd van de glimwormen en vuurvliegjes weer! In principe kan je ze aantreffen vanaf mei tot zelfs september vanaf het einde van de schemering (ca. 22u30) tot iets na middernacht! Met de Glimwormenwerkgroep van Natuurpunt roepen we iedereen op om mee op ontdekkingstocht te gaan. Help ons de toestand van onze inheemse soorten op te volgen door je waarnemingen — mét foto's — door te geven via waarnemingen.be.

Activiteiten